Πανεπιστήμιο tagged posts

Συνηγορία για το Πανεπιστημιακό άσυλο

Οι δημοκρατίες δεν κρίνονται από την προστασία και τα δικαιώματα που παρέχουν στους ισχυρούς αλλά από την προστασία και τα δικαιώματα που εξασφαλίζουν για τους αδυνάτους. Η δημοκρατική λειτουργία δεν αποδεικνύεται μόνο στη δύναμη της πλειοψηφίας να συγκροτεί αποφάσεις για το κοινό καλό αλλά και στην υποστήριξη των εκάστοτε μειοψηφιών ως απαραίτητων για τη διαμόρφωση της αυτοκριτικής της κοινωνίας. Χωρίς αυτήν την εγγυημένη προστασία των περιστασιακά λίγων ή των λιγότερο περιστασιακά ανίσχυρων ούτε δημοκρατία ούτε κοινωνική δημιουργικότητα μπορεί να υπάρξει.

Εμείς θεωρούμε το άσυλο χώρο ελευθερίας, χώρο προστασίας των αδυνάτων, χώρο ανοικτό σε όλη την κοινωνία και τα ρεύματα αμφισβήτησης και αυτοκριτικής που πρέπει να τρέφει αν θέλει να λέγεται δημοκρατική. Στο όνομα αυτών που κάποτε, το 1973, κατηγορήθηκαν ως αλήτες και μετά τους αναγνωρίσαμε ως αγωνιστές της δημοκρατίας θα υπερασπιστούμε το Πανεπιστημιακό άσυλο μαζί με τους φοιτητές μας, τους εργαζόμενος στο ΕΜΠ και όλη την κοινωνία ακόμη καi αν οι νόμοι δεν το προστατεύουν.

Η έννοια του ασύλου την προστασία αυτή γεννήθηκε για να εκφράσει και να υλοποιήσει. Σήμερα μια σειρά πόλεις στις ΗΠΑ διαχωρίζουν τη θέση τους από την κυρίαρχη άδικη πολιτική αντιμετώπισης του μεταναστευτικού ρεύματος: δεν είναι τυχαίο ότι διάλεξαν το όνομα πόλεις-άσυλα (sanctuary cities). Και σχεδόν μόλις χτες, στην Ελλάδα του αντιδικτατορικού αγώνα, το ΕΜΠ και η Νομική με τις κινητοποιήσεις τους έδωσαν υπόσταση στην ζωογόνο δύναμη του Πανεπιστημιακού ασύλου (παρότι νομικά τότε δεν είχε κατοχυρωθεί) –αυτήν που βάρβαρα και παραδειγματικά θέλησε να συντρίψει η δικτατορία.

Οι σημερινοί κυβερνώντες, όπως και πολλοί άλλοι στο παρελθόν, θέλουν αντίθετα να παρουσιάσουν το άσυλο ως άντρο ανομίας αν όχι ως πηγή κάθε είδους επικίνδυνης παραβατικότητας. Οι προθέσεις τους παρά την ρητορεία που επικαλείται την επιβολή του νόμου και της τάξης είναι σαφείς. Να εξαλείψουν παραδειγματικά και προληπτικά κάθε εστία αντίστασης σε έναν κοινωνικό χώρο που πάντα γεννούσε την αμφισβήτηση και την κοινωνική κριτική. Όχι, τα Πανεπιστήμια δεν είναι ένας ακόμα δημόσιος χώρος...

Περισσοτερα...

Μαχόμενη επιστημονική άποψη ή σιωπή?

της Σοφίας Σταματάκη, Καθηγήτριας Ε.Μ.Π.

Όταν κάποιοι από μας στα χρόνια της νιότης τους ξεφύλλιζαν το βιβλίο του Δ. Μπάτση «Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα» μελέτη που κατέρριπτε το μύθο  της «ψωροκώσταινας» και  έβαζε  τις βάσεις για το κτίσιμο της μεταπολεμικής Ελλάδας,  ίσως δεν περίμεναν πως η ζωή μπορούσε να τους έφερνε κάποτε μπροστά σε ανάλογα διλήμματα.

Να πάρουν θέση δημόσια, να «εκτεθούν» με την κατάθεση της επιστημονικής τους άποψης, να συνδράμουν με τρόπο πρακτικό και όχι μηρυκάζοντας θεωρητικές προσεγγίσεις για τις δυνατότητες και τις προοπτικές αυτής της χώρας, αλλά κυρίως για τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες αυτές οι δυνατότητες μπορούν να γίνουν κινητήρια δύναμη για την οικονομία και την κοινωνία.

Στον πρόλογο του βιβλίου, ο Καθηγητής και Πρύτανης του ΕΜΠ Ν. Κιτσίκης, μεταξύ άλλων, αναφέρει: «Στο έργο του Δ. Μπάτση, […] δίνονται τα συμπεράσματα των τεχνικών μελετών, αναφορικά με την ύπαρξη των προϋποθέσεων, δηλαδή του ορυκτού και ενεργειακού πλούτου, διατυπώνονται κρίσεις για την αξία των αριθμών που χαρακτηρίζουν τον όγκο των αποθεμάτων και το ενεργειακό δυναμικό. […]

Αν μεταφερθούμε στο σήμερα (δεν διαφέρει και πολύ από το τότε), η ορθολογική διάγνωση ύπαρξης τέτοιων προϋποθέσεων και η διατύπωση συγκεκριμένων και επιστημονικά θεμελιωμένων λύσεων για τους τρόπους αξιοποίησης τους είναι καίριας σημασίας για τη δημιουργία σύγχρονης τεχνικής βάσης πάνω στην οποία μπορεί να σχεδιαστεί μια νέου τύπου ανάπτυξη και που μπορεί να δώσει την  ευκαιρία  για τη συσσώρευση οικονομικών δυνατοτήτων και μέσων στην πάλη των κοινωνικών δυνάμεων για μια ανεξάρτητη και προοδευτική πορεία της χώρας.

Αυτό είναι και το βασικό ζητούμενο στο θέμα που μας έχει απασχολήσει τις τελευταίες μέρες...

Περισσοτερα...

Επιστήμη και πολιτική

του Δ. Δαμίγου, Αν. Καθηγητή Ε.Μ.Π.

Αποφάσισα να γράψω για το γνωστό θέμα της παρέμβασης «Ρουβίκωνα» στο συνάδελφο Δ. Καλιαμπάκο, για προφανείς λόγους, αλλά και για ακόμη έναν. Στα Τεχνικά Χρονικά, το 1956(!), ένα αναδημοσιευμένο άρθρο του R.W. Cloues «Η ηθική του Μηχανικού είναι δυνατόν να καθορισθή;» ανέφερε για τη σχέση του Μηχανικού με το Κοινό: «….Ως επιστήμων επαγγελματίας, ο Μηχανικός υπέχει ευθύνας έναντι του κοινού και της κοινότητος, της οποίας ζωτικόν τμήμα αποτελεί και ο ίδιος. Πρέπει να προσπαθή να επεκτείνη τας γνώσεις του κοινού περί της επιστήμης του και να αποτρέπη την διάδοσιν αναληθών, αδίκων ή υπερβολικών κρίσεων αφοροσών εις ταύτην….». Αισθάνομαι, λοιπόν, διπλή υποχρέωση να τοποθετηθώ: και για το συμβάν και για τα όσα εκτός πραγματικότητας ακούγονται για το ζήτημα των υδρογονανθράκων γενικότερα.

Ας ξεκινήσουμε από τη σχέση πολιτικής και επιστήμης. Και δη της αριστερής πολιτικής. Και μιας που διανύουμε το 200ό έτος από τη γέννηση του Μαρξ, ας θυμηθούμε ότι κατά πολλούς η κύρια συμβολή του ήταν ότι συνέδεσε την κοινωνική αλλαγή με την επιστήμη, μετέτρεψε τον κοινωνικό ριζοσπαστισμό, από ηθικολογία, σε επιστήμη. Παρατηρεί κανείς, αρκετά συχνά, πόσο εύκολα παίρνει διαζύγιο η πολιτική από την επιστήμη, θεωρώντας μάλιστα ότι η προσέγγιση αυτή είναι και «αριστερή». Ας πάμε λοιπόν στο θέμα της χρήσης υδρογονανθράκων. Η άποψη ότι «δεν χρειαζόμαστε πετρέλαια γιατί έχουμε τις ΑΠΕ» είναι αντίστοιχης επιστημονικής τεκμηρίωσης και βάθους με την άποψη ότι «δεν  χρειαζόμαστε σχέδια διαχείρισης των απορριμμάτων γιατί θα κάνουμε ανακύκλωση στο 100% των απορριμμάτων». Δυστυχώς τα νούμερα καθώς και μια σειρά περιορισμοί (τεχνολογικοί και άλλοι) λένε άλλα. Όσον αφορά στους ενεργειακούς πόρους, οι εκθέσεις διεθνών οργανισμών δείχνουν πως τις επόμενες 2-3 δεκαετίες, δηλαδή στον ορατό ορίζοντα, οι ορυκτοί ενεργειακοί πόροι θα καλύπτουν πάνω από το 75% της πρωτογενούς παραγωγής ενέργειας, με την πιο συντηρητική εκτίμηση περίπου στο 60% (βλ. π.χ...

Περισσοτερα...

Διεκδικώντας την ακαδημαϊκή αξιοπρέπεια

Στις 25/1/2018, πραγματοποιήθηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ συνάντηση διαφόρων  Συλλόγων Μελών ΔΕΠ του ΕΚΠΑ και άλλων Πανεπιστημίων, μετά από πρόσκληση του Συλλόγου Διδακτικού Προσωπικού της Φιλοσοφικής Σχολής. Το ζητούμενο της συνάντησης υπήρξε ο σχεδιασμός ενός κοινού πλαισίου δράσης ενάντια στις νέες μισθολογικές περικοπές και στην υποχρηματοδότηση των ΑΕΙ. Στη συνάντηση αυτή, ως πρώτο βήμα, προτάθηκε να πραγματοποιηθούν Γ.Σ. στους Συλλόγους ώστε να αποφασιστεί από όλες τις Συνελεύσεις διήμερη προειδοποιητική απεργία στις 7 -8/3/2018.

Ο ΣΔΕΠ ΕΜΠ συμμετείχε στη συνάντηση και στήριξε την πρωτοβουλία. Ωστόσο, ένα πολύ δυσάρεστο γεγονός, που γνωρίζουμε όλοι, επισκίασε τις προσπάθειες που καταβάλλονταν από το Σύλλογο στην κατεύθυνση αυτή.

Στις 7 και 8/3/2018, δεκατρείς Σύλλογοι Μελών ΔΕΠ (Φιλοσοφικής ΕΚΠΑ, Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ, Σχολής Θετικών Επιστημών ΕΚΠΑ, Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού ΕΚΠΑ, Ιατρικής ΕΚΠΑ, Παιδαγωγικoύ Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης ΕΚΠΑ, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών ΕΚΠΑ, Ιατρικής ΑΠΘ, ΕΣΔΕΠ ΑΠΘ, Παντείου Πανεπιστημίου, Πανεπιστημίου Αιγαίου, Πανεπιστημίου Πατρών και Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών), συμμετείχαν με διάφορες μορφές (απεργία ή στάσεις εργασίας) στις κινητοποιήσεις που είχαν αποφασιστεί στο πλαίσιο αυτής της συντονισμένης δράσης αλλά και της απόφασης της Ε.Γ. της ΠΟΣΔΕΠ της 1/3/2018.

Ο αγώνας απέναντι στην απαράδεκτη πολιτική της κυβέρνησης με τις νέες μειώσεις στις αποδοχές των καθηγητών Πανεπιστημίου και με τη συνεχιζόμενη υποχρηματοδότηση των ιδρυμάτων δεν κατέληξε με αυτή τη διήμερη κινητοποίηση. Τώρα άρχισε και θα είναι μακρύς και δύσκολος.

Ως Πανεπιστημιακοί Δάσκαλοι ΕΜΠ θα επιχειρήσουμε στο αμέσως επόμενο διάστημα να ξαναβρούμε τον βηματισμό μας ως Σύλλογος και να αναπτύξουμε, μαζί με όλους τους άλλους Συλλόγους ΔΕΠ, ένα κοινό μέτωπο δράσεων, διεκδικώντας:

  • εφαρμογή των αποφάσεων του ΣτΕ για επαναφορά των μισθών μας στα επίπεδα του 2012 με τη νομοθέτηση ενός νέου μισθολογίου...
Περισσοτερα...

Πραγματική και εικονική πραγματικότητα

Τα πανεπιστήμια πληρώνουν τρομακτικά μεγάλο τίμημα στη μνημονιακή πολιτική υποσκάπτοντας και τις προοπτικές της ίδιας της χώρας. Ο κρατικός προϋπολογισμός για τα πανεπιστήμια έμεινε στα ίδια με πέρυσι επίπεδα, δηλαδή μεσοσταθμικά κατά 70% μικρότερος των προϋπολογισμών πριν την κρίση. Καμιά άλλη κοινωνική δαπάνη δεν μειώθηκε την περίοδο της κρίσης σε τέτοιο βαθμό. Οι μικρές σποραδικές «ενισχύσεις», παρουσιάζονται από την κυβέρνηση ως αντιστροφή της κατάστασης. Η πραγματικότητα όμως (η πραγματική, όχι η εικονική), είναι αντίθετη. Η σταθεροποίηση των προϋπολογισμών σε μη βιώσιμα για τα πανεπιστήμια επίπεδα (πολλά από αυτά, αδυνατούν ακόμη να πληρώσουν και τους λογαριασμούς της ΔΕΗ) σημαίνει καθημερινή υποχώρηση του επιπέδου σπουδών, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες μεγάλου τμήματος του ανθρώπινου δυναμικού τους. Ταυτόχρονα, ένας πρόσθετος γραφειοκρατικός μηχανισμός απορρόφησης – πραγματικό «καψόνι», στο όνομα της «διαφάνειας», κάνει και τα πενιχρά αυτά κονδύλια εικονικά. Παγιδευμένα μόνιμα σε ανεπαρκείς προϋπολογισμούς, τα πανεπιστήμια ωθούνται στην πλήρη επιχειρηματικοποίηση «πουλώντας» υπηρεσίες. Αρχικά, με δίδακτρα στα μεταπτυχιακά, στη συνέχεια με οτιδήποτε άλλο μπορούν. Και όποιος επιβιώσει. Άλλωστε, ο πρόσφατος νόμος 4485/2017 για την τριτοβάθμια εκπαίδευση προετοίμασε συνειδητά αυτή την κατεύθυνση.

Η σταθεροποίηση των προϋπολογισμών σε μη βιώσιμα για τα πανεπιστήμια επίπεδα  σημαίνει καθημερινή υποχώρηση του επιπέδου σπουδών, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες μεγάλου τμήματος του ανθρώπινου δυναμικού τους.

Η συνεχής συσσώρευση προβλημάτων στα πανεπιστήμια πήρε πρόσφατα εκρηκτική μορφή στις φοιτητικές εστίες, στις οποίες ζει σε κυριολεκτικά αβίωτες συνθήκες το πιο ευάλωτο κοινωνικά στρώμα των φοιτητών. Η προκλητική εγκατάλειψη των εστιών από την κυβέρνηση, μέσω του εποπτευόμενου ΙΝΕΔΙΒΙΜ, οδήγησε σε μια εφιαλτική κατάσταση...

Περισσοτερα...